24-09-2012

Diarree kalveren

Diarree is het gevolg van een verstoring van de vertering door een infectieuze of niet-infectieuze oorzaak


Definitie

Diarree is het gevolg van een verstoring van de vertering door een infectieuze of niet-infectieuze oorzaak.

Oorzaak

De oorzaak van diarree kan besmettelijk, niet-besmettelijk of een gecombineerde oorzaak hebben. Infectieuze oorzaken die van belang zijn voor de melkveehouderij:
  • virussen: Rota, Corona, BVD
  • bacteriën: E-coli, Salmonella typhimurium, Salmonella Dublin
  • protozoa: Cryptosporidiose, Coccidiose, giardia

Niet-infectieuze oorzaken kunnen zijn:
  • voedingsfouten: wisselende voertijden, mengfouten, gebruik van vuil materiaal / leidingen
  • verkeerde drinktemperatuur, overvoeren, gemengd aanbieden van melk en ruwvoer
  • voedingsdiarree: te vette koemelk, gewenning aan de melkpoeder gedurende de eerste week
  • huisvesting: vocht, tocht, vervuilde materialen
  • medicijnen: bijwerkingen, verkeerde toepassing

Beschrijving

In een darm van het kalf bestaat een nauw evenwicht tussen de opname van vocht (resorptie) en afgifte van darmsappen (secretie: ongeveer 6 liter per uur). Dit evenwicht kan door vele besmettelijke of niet besmettelijke oorzaken verstoord worden. Het gevolg is het verlies van een (grote) hoeveelheid vocht met de ontlasting: diarree. De volgorde waarin de verschijnselen optreden bij vochtverlies via de darm zijn:
  • lusteloosheid
  • verminderde eetlust
  • de zuigreflex is zwak of afwezig
  • koude neus oren en poten als gevolg van een verminderde bloeddoorstroming
  • uitdrogingsverschijnselen (diepliggende ogen, verminderde huidelasticiteit)
  • hijgen als gevolg van een compensatie van de verzuring van het kalf
  • de kalveren worden slap en liggen veel
  • in de eindfase treedt onderkoeling op (<38 °C) eventueel overgaand in shock.

Afhankelijk van de oorzaak kunnen deze verschijnselen mild tot zeer snel (binnen enkele uren) verlopen.

Behandeling

De behandeling is erop gericht de darmflora snel weer normaal te laten functioneren. In eerste instantie bedoelt om het kalf te genezen. Tegelijkertijd zorgt het ervoor dat de ziekte zich niet verspreidt. Het is belangrijk om op tijd, d.w.z. bij de eerste verschijnselen, te starten met de behandeling. Hoe eerder de behandeling, des te beter het resultaat. Ten eerste zijn er de levensreddende maatregelen:
  • het achterhalen van de veroorzaker van de diarree om deze zo op een juiste manier aan te pakken. Dit kan met behulp van een diarreetest die Alpuro Breeding voor u uitvoert.
  • op peil brengen van de vocht-/ elektrolytenbalans: de melk vervangen door water met Alvital (50 gram per liter) gedurende maximaal 2 dagen (4 voedingen). De hoeveelheid vocht dient voldoende te zijn voor onderhoud en ter compensatie van verliezen (dit kan bij een kalf van 50 kg oplopen tot 10 liter per dag). Het is belangrijk het vocht meerdere keren per dag te verstrekken. Controleer of de zuigreflex bij het kalf nog aanwezig is en maak gebruik van het dorstgevoel van het kalf. Bij sondevoeding van kalveren die geen zuigreflex meer hebben, moet het kalf de vrije beschikking hebben over water
  • toedienen van antibiotica om secundaire bacteriële infecties te voorkomen
  • verwarm het kalf door het op een rubbermat of in het stro te leggen. Bijverwarmen met een gaskap of warmtelamp voorkomt onderkoeling
  • bij zeer slappe kalveren die in korte tijd veel vocht verloren hebben kan een electrolyteninfuus levensreddend zijn. Echter door de hiervoor beschreven maatregelen snel toe te passen voorkomt u dat een infuus noodzakelijk wordt. De nazorg van een kalf dat een infuus heeft gehad is enorm belangrijk.
Ten tweede zijn er de herstellende maatregelen als de diarree over is:
  • langzaam overschakelen van water met Alvital naar kunstmelk
  • darm beschermende middelen verstrekken zoals: lijnzaadmeel (2 x daags 5 à 10 gram per kalf) of lijnzaadslijm
  • melkzuurvormende bacteriën toedienen (karnemelk of niet-gepasteuriseerde yoghurt)
Na de kuur kunnen eventueel aanvullend spoorelementen en mineralen toegediend worden (Altop: 30 gram per kalf per dag). Bij het optreden van diarree en ter voorkoming van verdere gevolgen voor de rest van de koppel altijd de volgende zaken nalopen en daar waar nodig aanpassen:
  • controleer melkaanmaak en verstrekking
  • reinig het voersysteem en zorg voor optimale hygiëne
  • houd stal en roosters droog
  • indien de weersomstandigheden het vragen de stal bijverwarmen
  • eventueel 3 x daags voeren
De antibiotica voor individuele behandeling kunt u het best afstemmen met uw dierenarts. 


  • Wat zijn cookies?

    Wij maken op deze website gebruik van cookies. Cookies zijn kleine tekstbestanden die een website op uw computer, tablet of mobiele telefoon plaatst op het moment dat u de website bezoekt. In deze cookies wordt informatie over uw websitebezoek opgeslagen.

    Cookies


    Wij maken gebruik van functionele en analytische cookies. De functionele cookies zijn noodzakelijk om de website goed te laten werken en met de analytische cookies zijn wij in staat de websitebezoeken te meten. De cookies worden dan ook standaard geplaatst en worden niet verwijderd wanneer u de cookies niet accepteert.

    Wilt u meer informatie over cookies? Kijk eens op de website van Consumentenbond NL
  • Deze melding verbergen